اساس‎نامه مرکز

مقدمه

به منظور پاسخگویی به بخشی از نیازهای پژوهشی و فناوری کشور در زمینه‎ی سیاست‎گذاری علمی و پژوهشی کشور، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر اساس مجوز شماره ۳۶۶/۹۷/۳۴ مورخ ۷۱/۱/۱۶ شورای گسترش آموزش عالی تأسیس شده‎است طبق مجوز شماره‌ی ۲۲۹۹۱/۲۲ مورخ ۸۳/۳/۲۳ شورای گسترش آمورزش عالی به مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تغییر نام یافته است.

مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور طبق قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مصوب۱۳۸۳/۵/۱۸)، مفاد این اساس‎نامه، قوانین، ضوابط و مقررات مربوط اداره می‎‏شود.

در این اساس‎نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به اختصار "وزارت"و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به اختصار "مرکز" نامیده می‏شود.

ماده ۱- اهداف

۱- توسعه و گسترش پژوهش در زمینه‎ی سیاست‎گذاری علمی کشور؛

۲- زمینه‎سازی و ایجاد زیرساخت‎های مناسب برای ارتقاء فعالیت‎های پژوهشی در زمینه‎ی سیاست‎گذاری علمی و دانش‎های مرتبط؛

۳- تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی

ماده ۲- وظایف و اختیارات

۱- بررسی و شناسائی نیازهای پژوهشی کشور در حوزه‎ی تخصصی سیاست‎گذاری علمی کشور و تدوین طرح‎های پژوهشی متناسب برای رفع این نیازها؛

۲- اجرای طرح‎های پژوهشی بنیادی، کاربردی وتوسعه‎ای به منظور تحقق اهداف "مرکز"؛

۳- همکاری پژوهشی با دانشگاه‎ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری مرکز علمی دولتی و غیر دولتی داخل وخارج کشور به منظور ارتقای کیفیت فعالیت‎های پژوهشی در زمینه‎های مرتبط با اهداف " مرکز" با رعایت ضوابط و مقررات مربوط؛

۴- اشاعه‎ی دانش و نگرش‎های نوین در زمینه‎ی سیاست‎گذاری علمی کشور و انتقال آن به دست‎اندرکاران حوزه‎ی سیاست‎گذاری علمی کشور و ارائه‎ی نتایج کسب‎شده در راستای تصمیم‎سازی مسئولان ذی‎ربط؛

۵- انتشار و انتقال تازه‎ترین داده‎ها و دستاوردهای  مطالعاتی و پژوهشی در زمینه‌ی سیاست‎گذاری علمی کشور در سطح ملی، منطقه‎ای و بین‎المللی در چارچوب قوانین و مقررات جاری کشور؛

۶- ارائه خدمات علمی-تخصصی و مشاوره به اشخاص حقیقی و حقوقی براساس نتایج حاصل از فعالیت‎های پژوهش و فناوری انجام‎شده در "مرکز":

۷- انتشار مجله، کتاب علمی، جزوه‎ی آموزشی، تولید نرم افزار و برنامه‎های یارانه‎ای متناسب با اهداف "مرکز" طبق ضوابط و مقررات مربوط؛

۸- برگزاری همایش‎های علمی و ارائه‎ی دستاوردهای پژوهشی و فناوری در قالب کارگاه‎های آموزشی با رعایت ضوابط و مقررات مربوط.

ماده ۳- "مرکز" دارای شخصیت حقوقی و استقلال اداری، مالی و وابسته به وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری است.

ماده۴- محل فعالیت "مرکز" در شهر تهران است.

تبصره: تأسیس واحدهای پژوهشی وابسته به "مرکز" در سایر شهرها پس از اخذ مجوز از شورای گسترش آموزش عالی "وزارت" امکان‎پذیر خواهد بود.

ماده ۵ - ارکان

۱- هیأت‌امنا

۲- رئیس

۳- هیأت‎رئیسه

۴- شورای"مرکز"

ماده ۶- ترکیب هیأت‌امنا

۱- وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری

۲- معاون برنامه‎ریزی و نظارت راهبردی رئیس‎جمهور (یا نماینده وی) یا معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‎جمهور ( یا نماینده وی)، حسب مورد

۳- رئیس "مرکز" (دبیر هیأت‌امنا)

۴- چهار تا شش تن از شخصیت‎های علمی– فرهنگی کشور که نقش مؤثری در توسعه و پیشرفت "مرکز" داشته باشند.

تبصره ۱- حداقل دوتن از شخصیت‎های مذکور در بند ۴ باید از اعضای هیأت علمی دانشگاه‎ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری کشور باشند.

تبصره ۲- اعضای مذکور در بند ۴ با تأیید و حکم وزیر علوم، تحقیقات وفناوری برای مدت چهار سال منصوب می‎شوند و در یک زمان، حداکثر می‎توانند عضو دو هیأت‌امنا باشند و انتصاب مجدد آن بلامانع است و تازمانی که افراد جدیدی به جای آن منصوب نشده‎باشند همچنان به وظایف و اختیارات قانونی خود ادامه می‎دهند.

ماده ۷- وظایف و اختیارات هیأت‌امنا

۱- تصویب آیین‎نامه داخلی هیأت‌امنا

۲- تصویب نمودار سازمانی و تشکیلاتی "مرکز" براساس ضوابط و مقررات مربوط که پس از تأیید وزیر علوم، تحیقات و فناوری قابل اجرا خواهد بود؛

۳- تصویب آیین‎نامه‎های مالی-معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی "مرکز" ( از جمله آیین‎نامه‎های سفرهای علمی، بورس‎های تحصیلی، و فرصت‎های مطالعاتی) که پس از تایید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری قابل اجرا خواهد بود؛

۴- بررسی و تصویب بودجه سالیانه و تفصیلی "مرکز" که توسط رئیس "مرکز" پس از تایید هیأت‎رئیسه پیشنهاد می‎شود؛

۵- تصویب حساب‎ها و ترازنامه سالیانه "مرکز"؛

۶- تصویب نحوه‎ی وصول درآمدهای اختصاصی و مصرف آن با رعایت ضوابط ومقررات مربوط؛

۷- تصویب دریافت کمک‎های مالی و امکانات از اشخاص حقیقی و حقوقی با رعایت ضوابط و مقررات مربوط؛

۸- پیشنهاد میزان فوق‎العاده‎های اعضای هیأت‎علمی و غیر هیأت‎علمی "مرکز" به "وزارت"برای تأیید ؛

۹- تعیین میزان آموزانه، پژوهانه، نویسانه، ترجمانه و نظایر آن با رعایت ضوابط و مقررات "وزارت"؛

۱۰- پیشنهاد توسعه یا انحلال گروه‎های پژوهشی و فناوری "مرکز" به "وزارت" برای طی مراحل قانونی؛

۱۱- برسی گزارش عملکرد سالیانه " مرکز" که توسط رئیس "مرکز" ارائه می‎شود و اظهار نظر نسبت به آن.

ماده ۸- رئیس

رئیس "مرکز"، که نماینده‎ی قانونی "مرکز" نزد مراجع حقیقی و حقوقی است، از میان اعضای هیأت‎علمی رسمی با مرتبه علمی حداقل استادیار، دارای حداقل پنج سال سابقه خدمت در دانشگاه‎ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری در وضعیت هیأت‎علمی و حداقل دارای دو سال سابقه اجرایی در دانشگاه‎ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی با حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای مدت چهار سال منصوب می‎شود.

تبصره ۱- انتصاب مجدد وی بطور متوالی فقط برای یک دوره امکان‎پذیر می‎باشد، در موارد استثنا، انتصاب مجدد وی فقط برای دوره‎ی بعدی امکان‎پذیر می‎باشد.

تبصره ۲- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تا صدرو حکم رئیس "مرکز" می‎تواند فردی را حداکثر به مدت شش‎ماه به عنوان سرپرست "مرکز" منصوب نماید.

تبصره ۳- پذیرش استعفا یا عزل رئیس "مرکز" با حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری انجام می‎پذیرد.

ماده ۹- وظایف و اختیارات رئیس

۱- برنامه‎ریزی برای "مرکز"، هدایت و اداره‎‏ی امور آن و نظارت بر حسن اجرای همه‎ی فعالیت‎های آن در چارچوب اساس‎نامه، ضوابط و مقررات مربوط؛

۲- پیشنهاد نمودار سازمانی و تشکیلات "مرکز" پس از تصویب هیأت‎امنا به "وزارت" برای تأیید و طی مراحل قانونی؛

۳- صدور احکام مربوط به استخدام، انتصاب، ترفیع، ارتقا، مأموریت، اخراج و... اعضای هیأت‎علمی و کارمندان "مرکز" در چارچوب قوانین ومقررات مربوط؛

۴- انتخاب وانتصاب معاونان، مشاوران و مسئولان "مرکز" براساس نمودار سازمانی و تشکیلات مصوب "مرکز" و عزل آنان؛

۵- امضای قراردادها، اسناد تعهدآور، اسناد مالی و اداری مکاتبات "مرکز" در چارچوب ضوابط و مقررات مربوط؛

۶- افتتاح حساب‎های بانکی مورد نیاز "مرکز" و معرفی دارندگان حق امضای مجاز با رعایت قوانین ومقررات مربوط؛

۷- تهیه بودجه تفصیلی سالیانه "مرکز" با رعایت مفاد آیین‎نامه مالی و معاملاتی و ارائه به هیأت‎امنا و همچنین نظارت بر نحوه‎ی هزینه‎نمودن بودجه تخصیصی به "مرکز"؛

۸- تنظیم آیین‎نامه‎های مالی-معاملاتی، اداری، رفاهی و اجرایی"مرکز" و همچنین تغییر در اصلاح آن‎ها طبق ضوابط و مقررات مربوط و پیشنهاد آن‎ها به هیأت‎امنا برای طی مراحل قانونی؛

۹- تنظیم آیین‎نامه‎های سفرهای علمی، بورس‎های تحصیلی و فرصت‎های مطالعاتی در چارچوب ضوابط و مقررات مریوط و پیشنهاد آن‎ها به هیأت‎امنا برای طی مراحل قانونی؛

۱۰- ارائه گزارش عملکرد سالیانه‎ی"مرکز"؛

۱۱- پیشنهاد تأسیس و انحلال گروه‎های پژوهشی و فناوری موردنیاز به شورای " مرکز"؛

۱۲- استیفای منافع و حفظ حقوق "مرکز" در مراجع قانونی ( اعم از قضائی، اجرائی، اداری و...) به نمایندگی از "مرکز"؛

۱۳- اجرای مصوبات هیأت‌امنا و شورای "مرکز" در چارچوب قوانین ومقررات مربوطه.

تبصره: رئیس "مرکز" می‎تواند بخشی از وظایف و اختیارات اداری و مالی خود را با حفظ مسئولیت خویش و رعایت قوانین و مقررات مربوطه، به معاونان "مرکز" تفویض نماید.

ماده ۱۰- ترکیب هیأت‎رئیسه

۱- رئیس "مرکز"

۲- معاونان "مرکز"

ماده ۱۱- وظایف و اختیارات هیأت رئیسه

۱- مشارکت و همکاری فعالانه در تنظیم برنامه‎های راهبردی "مرکز" مبتنی بر سند چشم‎انداز، برنامه‎های توسعه کشور، نقشه جامع علمی کشور و برنامه‎های تقدیمی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس شورای اسلامی، به منظور ارائه و تصویب هیأت‎امنا؛

۲- فراهم‎نمودن زمینه‎های لازم جهت تحقق اهداف برنامه‎های راهبردی مرکز؛

۳- فراهم‎نمودن زمینه مناسب به منظور اجرایی‎نمودن مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، هیأت‎امنا، آیین‎نامه‎ها و بخشنامه‎های ابلاغی از سوی "وزارت" و سایر جوامع ذی‎صلاح؛

۴- بررسی آیین‎نامه‎ها، شیوه‎نامه‎ها، دستور جلسات و سایر موارد ارائه‎شده از سوی معاونت‎ها و شورای "مرکز" به منظور طرح در هیأت‎امنا و یا سایر مراجع ذی‎صلاح؛

۵- پیشنهاد بودجه سالیانه "مرکز" به هیأت‎امنا از طریق رئیس "مرکز"؛

۶- تنوع‎بخشی به منابع مالی "مرکز" از طریق جذب کمک‎های مردمی و افزایش درآمدهای اختصاصی از طریق ارائه خدمات پژوهشی، فناوری و سایر منابع دیگر از اخذ مجوزهای لازم از هیأت‌امنا و سایر مراجع ذی‎صلاح؛

۷- پیشنهاد توزیع و تخصیص فرصت‎های مطالعاتی و دوره‎های کوتاه‎مدت پژوهشی داخل و خارج که طبق ضوابط  به اعضای هیأت‎علمی تعلق می‎گیرد از طریق رئیس "مرکز" به "وزارت"؛

۸- بررسی و تصویب پیشنهادهای ارائه‎شده در خصوص فعالیت‎های تربیتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و تربیت‎بدنی که بر اساس تقویم سالیانه "مرکز" ارائه گردیده است؛

۹- نظارت و پی‎گیری گزارش‎های تربیتی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و... با هماهنگی دیگر دستگاه‎های ذی‎ربط تا حصول نتیجه؛

۱۰- بررسی و ارزیابی نحوه‎ی اجرای تصمیمات هیأت‎رئیسه توسط حوزه‎های مختلف "مرکز" و نظارت برعملکرد آنان؛

۱۱- ارزیابی عملکرد حوزه‎های مختلف "مرکز" و بررسی گزارش‎های ادواری در شورای "مرکز"؛

۱۲- ایجاد هماهنگی لازم بین حوزه‎های مختلف "مرکز".

ماده۱۲- معاونان "مرکز"

تعداد معاونان "مرکز" بر اساس تشکیلات مصوب "مرکز" تعیین می‎گردد. شرایط عمومی معاونان طبق آیین‎نامه جامع مدیریت دانشگاه‎ها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری مصوب ۱۰/۱۲/۱۳۸۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی می‎باشد.

ماده۱۳- ترکیب شورای "مرکز"

۱- رئیس "مرکز"

۲- معاونان "مرکز"

۳- مدیران گروه‎های پژوهشی

۴- دو تا پنج تن از اعضای هیأت‎علمی

تبصره ۱: حداقل دوتن از اعضای مذکور در بند ۴ باید از میان پژوهشگران و صاحب‎نظران خارج از "مرکز" با تشخیص رئیس "مرکز" انتخاب شوند.

تبصره ۲- اعضای مذکور در بند ۴ با حکم رئیس "مرکز" برای مدت دوسال منصوب می‎شوند و انتصاب مجدد آن بلامانع است.

ماده۱۴- جلسات شورای "مرکز"

جلسات شورای "مرکز" دست کم هرماه یک بار و با حضور حداقل دوسوم اعضا به شرط حضور رئیس شورا رسمیت می‎یابد و تصمیم‎های آن با رأی اکثریت نصف به علاوه یک کل اعضاء شورا معتبر است.

تبصره: اداره جلسات شورا طبق آیین‎نامه داخلی شورا است.

ماده ۱۵- وظایف و اختیارات شورای "مرکز"

۱- تصویب آیین‎نامه داخلی شورا؛

۲- تعیین خط‎مشی و برنامه‎های علمی و پژوهشی و فناوری "مرکز" در چارچوب سیاست‎ها و مصوبات " وزارت"

۳- تصویب آیین‎نامه‎ها و شیوه‎نامه‎های پژوهشی و فناوری "مرکز"؛

۴- بررسی وتصویب طرح‎های پژوهشی و فناوری "مرکز" و نظارت بر کیفیت و حسن اجرای آن‌ها؛

۵- بررسی و نظارت بر پیشرفت طرح‎های پژوهشی و فناوری طبق برنامه زمان‎بندی مصوب و در صورت لزوم تجدید نظر و تصویب تغییرات آن‎ها؛

۶- تعیین داور یا هیأت‎داوران طرح‎های پژوهشی و فناوری خاتمه‎یافته که از سوی معاون پژوهشی و فناوری " مرکز" معرفی می‎شوند؛

۷- ارزیابی نتایج فعالیت‎های علمی، پژوهشی و فناوری "مرکز"؛

۸- تأیید پیشنهاد تأسیس و انحلال گروه‎های پژوهشی و فناوری مورد نیاز به منظور ارسال به هیأت‎امنا برای تأیید و طی مراحل قانونی؛

۹- برنامه‎ریزی برای ایجاد و تعمیق ارتباط علمی با سایر مؤسسات و مراکز آموزشی، پژوهشی و فناوری کشور برابر ضوابط و مقررات مربوط؛

۱۰- تصویب آیین‎نامه‎های سفرهای علمی، بورس‎های تحصیلی و فرصت‎های مطالعاتی در چارچوب ضوابط و مقررات مربوط؛

۱۱- بررسی و تصویب سفرهای علمی، بورس‎های تحصیلی و فرصت‎های مطالعاتی کارگاه "مرکز" طبق ضوابط و مقررات؛

۱۲- بررسی امکانات علمی (نیروی انسانی وتجهیزات) "مرکز" و تعیین کمبودها و پیشنهاد تأمین آن‎ها به  رئیس "مرکز"؛

۱۳- تصویب آیین‏‎نامه‎های تألیف، ترجمه‎ی کتاب، مقاله و نحوه انتشار فعالیت‎های علمی، پژوهشی و فناوری " مرکز"؛

۱۴- انجام سایر اموری که در چارچوب ضوابط و مقررات از سوی هیأت‎امنا یا رئیس "مرکز" به شورا محول می‎شود.

ماده ۱۶- "مرکز" از نظر مالی– معاملاتی تابع آیین‎نامه مالی-معاملاتی است که به تصویب هیأت‎امنا و تأیید وزیر علوم، تحقیقات وفناوری می‎رسد.

ماده۱۷- نحوه گزینش عمومی داوطلبان عضویت در هیأت علمی "مرکز" تابع ضوابط و مقررات "وزارت" و سایر مراجع ذی‎صلاح است.

ماده ۱۸- صلاحیت علمی داوطلبان عضویت در هیأت علمی "مرکز" طبق ضوابط و مقررات مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و "وزارت" تعیین می‎شود.

ماده ۱۹- "مرکز" تابع کلیه قوانین، مقررات، ضوابط و آیین‎نامه‎های مربوط به مؤسسات پژوهشی و فناوری مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و "وزارت" و سایر قوانین و مقررات مربوط است.

ماده ۲۰- فضا، امکانات و تجهیزات پژوهشی و فناوری "مرکز" باید مطابق ضوابط "وزارت" باشد.

ماده ۲۱- "وزارت" بر کلیه فعالیت‎های "مرکز" نظارت می‎نماید و در صورت احراز تخلف از ضوابط نسبت به جلوگیری از ادامه فعالیت، تعلیق فعالیت و یا انحلال "مرکز" اقدام می‎کند.

ماده ۲۲- سال مالی "مرکز" عبارت است از یک سال شمسی  که از اول فروردین ماه سال شروع و به پایان اسفند ماه همان سال ختم می‎شود.

ماده ۲۳- منابع مالی "مرکز"

۱- اعتبار بودجه عمومی که در ردیف مستقل ذیل بودجه سالیانه "وزارت" پیش‎بینی می‎شود؛

۲- درآمدهای حاصل از اجرای طرح‎های پژوهشی و فناوری، ارائه خدمات مشاوره‎ای، برگزاری کارگاه‎های آموزشی و عرضه محصولات علمی (کتاب، مجله) با رعایت ضوابط و مقررات مربوط؛

۳- کمک‎های دریافتی از وزارتخانه‎ها و دستگاه‎های مرتبط؛

۴- هدایا و کمک‎های دریافتی از اشخاص حقیقی و حقوقی با رعایت ضوابط و مقررات مربوط؛

ماده ۲۴- انحلال "مرکز"

مرکز در موارد زیر پس از تصویب نهایی شورای گسترش آموزش عالی منحل می‎شود:

۱- به پیشنهاد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری

۲- در صورت عملکرد ضعیف و تخلف "مرکز" از مقررات اساس‎نامه، مصوبات "وزارت" و سایر قوانین و مقررات جاری کشور به تشخیص "وزارت"

ماده ۲۵- درصورتی که شورای گسترش آموزش عالی وزارت با انحلال مرکز موافقت اولیه نماید، "مرکز" موظف است:

۱- تمامی تعهدات خود دربرابر وزارتخانه‎ها، مؤسسات دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی، بانک‎ها، شهرداری‎ها، سایر اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی (اعم از اعضای هیأت‎علمی و کارمندان خود) را انجام دهد  یا "وزارت" با توافق صاحبان حق، تعهدات "مرکز"  را رأساً بپذیرد.

۲- تمامی امتیازات و اموالی را که از منابع عمومی، دولتی، بانک‎ها، شهرداری‎ها و غیره در اختیار مرکز قرارگرفته است، مسترد نماید یا موافقت صاحبان حق، مبنی بر واگذاری امتیازات و اموال مذکور به "وزارت" ارائه دهد.

ماده ۲۶- پس از احراز اجرای تعهدات مذکور در ماده ۲۵ و حل و فصل امور اداری، مالی، حقوقی و تصویب نهایی انحلال "مرکز" توسط شورای گسترش آموزش عالی، هیأت‎تصفیه‎ای مرکب از:

۱- نماینده حقوقی وزارت

۲- نماینده حقوقی مرکز

۳- رئیس وقت مرکز (در غیاب رئیس وقت "مرکز" یکی از معاونان  وقت "مرکز" بنا به تشخیص وزیر علوم، تحقیقات و فناوری) تشکیل و با رعایت مقررات قانونی در مدتی که شورای گسترش آموزش عالی تعیین می‎کند امر تصفیه "مرکز" را برعهده خواهد داشت.

ماده ۲۷- پس از انجام تعهدات، تعیین و تکلیف دیون "مرکز" و اعلام ختم تصفیه توسط هیأت‎تصفیه، باقیمانده دارایی "مرکز" با رعایت بند ۲ ماده ۲۵ اساس‎نامه به "وزارت" منتقل می‎شود.  

تبصره : هیأت‎تصفیه موظف است در مورد فوق صورت‎مجلسی را که به امضای تمامی اعضای هیأت می‎رسد تنظیم و یک نسخه از آن را به "مرکز" و نسخه دیگر آن را به "وزارت" تسلیم نماید.

ماده ۲۸- مواردی که در این اساس‎نامه پیش‎بینی نشده‎است تابع ضوابط و مقررات مصوب "وزارت" و سایر ضوابط و مقررات مربوط است.

ماده۲۹- هرگونه تغییر در مفاد این اساس‎نامه به تصویب شورای گسترش آموزش عالی و ابلاغ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یا معاون آموزشی وزارت امکان‎پذیر است.

ماده ۳۰- این اساس‎نامه در ۳۰ ماده و ۱۱ تبصره، در جلسه مورخ ۱۳۹۱/۶/۱۸ شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ معتبر و جایگزین اساس‎نامه مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور مصوب ۱۳۸۳/۵/۱۰ شورا گسترش آموزش عالی می‎شود.